Bezpieczne place zabaw – komunikat Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego

Utrzymywanie i użytkowanie miejsc zabawy i rekreacji dzieci, takich jak place zabaw, jest obowiązkiem ich właścicieli i zarządców. Przeprowadzanie kontroli i przeglądów technicznych, jak również realizacja zaleceń, które mogą być formułowane w ich wyniku, zapewniają odpowiedni stan techniczny tych urządzeń. W efekcie w istotny sposób przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa wszystkich użytkowników.

Obowiązki właścicieli i zarządców obiektów budowlanych

Obowiązek utrzymania obiektów budowlanych, w tym obiektów małej architektury, znajdujących się m.in. na placach zabaw, w należytym stanie technicznym wynika z ustawy – Prawo budowlane. Tak samo jak zapewnienie ich bezpiecznego użytkowania.

Obiekt budowlany należy:

• użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska
• utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, i nie dopuszczać do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej.

Szczegółowe wymagania znajdują się w Polskich Normach z grupy PN-EN 1176: Wyposażenie placów zabaw i nawierzchnie. Zobowiązują one właścicieli i zarządców do przeprowadzania regularnych przeglądów technicznych.

Obiekty małej architektury

Na terenie placów zabaw do obiektów małej architektury zaliczamy na przykład:

• piaskownice,
• huśtawki,
• drabinki,
• karuzele,
• bramki,
• urządzenia wspinaczkowe,
• zjeżdżalnie.

Cel kontroli

Place zabaw powinny przechodzić okresowe przeglądy. Ich celem jest wykrycie usterek, które wynikają ze zużycia, wandalizmu i działania warunków atmosferycznych, takich jak mróz, deszcz czy upał. Utrzymanie ich w należytym stanie technicznym wiąże się z wykonywaniem napraw i remontów oraz poddawaniem ich kontroli pod względem bezpieczeństwa użytkowania.

Na integracyjnych placach zabaw dodatkowo należy zwracać uwagę na zgodne z przeznaczeniem użytkowanie obiektów małej architektury dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami.

Kto i kiedy przeprowadza kontrole i przeglądy

Przepisy wskazują, że kontrole urządzeń na placach zabaw powinny być przeprowadzane raz na pięć lat przez osoby, które posiadają uprawnienia budowlane. Zaś przeglądy techniczne powinni przeprowadzać:

• właściciele i zarządcy:

- przeglądy regularne – przynajmniej raz w tygodniu – należy sprawdzić stan wszystkich urządzeń oraz czystość nawierzchni, to tzn. oględziny,

- przeglądy funkcjonalne – co 1-3 miesiące – należy skontrolować zużycie urządzeń, ogrodzenia, wyposażenia dodatkowego.

• podmiot zewnętrzny

- przeglądy coroczne główne – podczas takiej kontroli należy sprawdzić m.in.: zużycie urządzeń, stan fundamentów, nawierzchni, a także bezpieczeństwo tych sprzętów, które były naprawiane w ciągu roku.

Zakres kontroli

Należy sprawdzać nie tylko urządzenia, z których korzystają dzieci, ale cały plac. W zakres kontroli włącza się także ścieżki, siedzenia, ogrodzenia i wejścia. Spostrzeżenia z przeglądów powinny być zawarte w Dzienniku placu zabaw, a protokoły z okresowych kontroli winny być do niego dołączone.

Wyciąg z przepisów karnych

• Kto utrzymuje obiekt budowlany w nienależytym stanie technicznym lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Reguluje to art. 91a ustawy – Prawo budowlane
• Kto nie zapewnia wykonania okresowej kontroli podlega karze grzywny. Reguluje to art. 93 pkt 8 ustawy – Prawo budowlane                                                                                     

Podstawa prawna:

1. Ustawa – Prawo budowlane: art. 3 ust. 4 c, art. 61 pkt 1, art. 5 ust. 1 pkt 1-7 i ust. 2, art. 91a, art. 93 pkt 8 
2. Polskie Normy z grupy PN-EN 1176: Wyposażenie placów zabaw i nawierzchnie, w tym PN-EN 1176-2+AC:2020-01 Wyposażenie placów zabaw i nawierzchnie. Część 2: Dodatkowe szczegółowe wymagania bezpieczeństwa i metody badań huśtawek oraz PN-EN 1176-7:2020-09 Wyposażenie placów zabaw i nawierzchnie. Część 7: Wytyczne dotyczące montażu, kontroli, konserwacji i eksploatacji.