Okiem prawnika - "Polisa to nie wszystko"
201Ubezpieczenie domu lub mieszkania to rozwiązanie, które pomaga nam zabezpieczyć nasze dobra. Niewątpliwie obejmowanie ochroną ubezpieczeniową naszych nieruchomości powinno być czymś oczywistym, ponieważ polisy chronią przed skutkami niespodziewanych zdarzeń losowych, takich jak np. pożar, powódź, huragan.
Musimy jednak pamiętać, że chcąc otrzymać odszkodowanie od ubezpieczyciela, poza zawarciem umowy ubezpieczenia i zapłaceniem składki powinniśmy spełnić określone w umowie warunki i obowiązki. Warto zatem przeczytać uważnie otrzymane z zakładu ubezpieczeń dokumenty, w tym ogólne warunki ubezpieczenia.
Będąc właścicielem nieruchomości, mamy określone obowiązki z tym związane. Przede wszystkim powinniśmy utrzymywać budynek w należytym stanie technicznym i estetycznym oraz dbać o jego właściwe użytkowanie. To bardzo pojemny zakres obowiązków, który można podsumować w ten sposób:
- należy właściwie zabezpieczać budynek - stosować odpowiednie drzwi wejściowe, zamki i okna; nie przekazywać kluczy do domu niezaufanym osobom, nie pozostawiać kluczy w miejscach ogólnodostępnych i łatwych do zauważenia;
- przestrzegać zasad ostrożności, np. zamykać okna podczas burzy, odpowiednio o zgodnie ze sztuką podłączać sprzęt RTV/AGD, użytkować sprzęty zgodnie z ich przeznaczeniem;
- przeprowadzać terminowo obowiązkowe kontrole przez wykwalifikowanych fachowców (art. 62 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Dz.U.2023.682 t. j. z dnia 12.04.2023r.):
► raz do roku należy przeprowadzać kontrole:
- instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);
- instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska (np. szamba, kolektory słoneczne, pompy ciepła),
► co najmniej raz na pięć lat należy:
- sprawdzić stan techniczny i przydatność do użytkowania nieruchomości, jej estetyki oraz otoczenia;
- dokonać kontroli instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów;
- sprawdzić system klimatyzacji.
Szczególny obowiązek ciąży na właścicielach budynków, których powierzchnia dachu przekracza 1000 m2 lub powierzchnia zabudowy przekracza 2000 m2. Mają oni obowiązek dokonywania przeglądów nieruchomości dwa razy do roku w zakresie sprawdzenia:
- elementów budynku i instalacji narażonych na niekorzystne warunki atmosferyczne i niszczące działanie czynników występujących podczas użytkowania;
- instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska (szamba, kolektory słoneczne, pompy ciepła).
Pisząc o przeglądach, które każdy właściciel nieruchomości powinien wykonać, nie sposób pominąć konieczności okresowego czyszczenia przewodów kominowych, które należy przeprowadzać przynajmniej:
- raz na 3 miesiące w paleniskach opalanych paliwem stałym;
- raz na 6 miesięcy w paleniskach opalanych paliwem płynnym i gazowym.
Kontrola kotłów powinna być przeprowadzona przynajmniej:
- raz na 2 lata, w przypadku kotłów opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej nominalnej wydajności ponad 100 kW;
- raz na 4 lata, w przypadku kotłów opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o wydajności do 100 kW oraz kotły opalane gazem.
Po 15 latach eksploatacji kotła (licząc od daty na tabliczce znamionowej kotła), należy przeprowadzić jednorazową kontrolę instalacji grzewczej.
W dużo lepszej sytuacji są właściciele domów energooszczędnych posiadających pompy ciepła i instalację fotowoltaiczną. Takie budynki mogą zrezygnować z komina, a tym samym wyeliminować obowiązek jego przeglądu i czyszczenia. Budując dom, warto rozważyć wprowadzenie takich rozwiązań energooszczędnych.
Ubezpieczenie nieruchomości służy ochronie przed zdarzeniami przyszłymi i niepewnymi. Musimy jednak liczyć się z tym, że mogą one wystąpić. Powinniśmy więc pamiętać o konieczności przechowywania ważnych dokumentów związanych z odbiorem budynku, protokołów poprzednich przeglądów oraz innych dowodów potwierdzających prawidłowe wykonywanie ciążących na nas - jako właścicielu - obowiązków związanych z prawidłową eksploatacją nieruchomości.
Czy zaniedbanie obowiązków właściciela nieruchomości ma wpływ na jego sytuację odszkodowawczą?
Prawidłowe wykonywanie obowiązków właściciela nieruchomości, skutkuje większym komfortem życia jego i domowników. Za brak ważnych przeglądów technicznych domu, możemy zapłacić mandat, ale również możemy stracić prawo do odszkodowania.
Jeżeli wykupiliśmy polisę, ale nie dokonywaliśmy obowiązkowych przeglądów, a także w sytuacji, kiedy brak określonego przeglądu technicznego miał wpływ na zaistnienie szkody, ubezpieczyciel może nam odmówić wypłaty odszkodowania. Domagając się wtedy jego wypłaty będziemy musieli udowodnić brak zależności (tzw. związku przyczynowo – skutkowego) pomiędzy nie wykonaniem przeglądu technicznego, a powstaniem szkody. Niekiedy bywa to bardzo trudne, mijają tygodnie, my nie mamy środków na naprawę szkody (np. domu po pożarze), a ubezpieczyciel wstrzymuje wypłatę albo jej odmawia.
Dlatego warto być świadomym swoich praw, ale również i obowiązków. Wtedy możemy spokojnie spać, z polisą leżącą na półce.
Adw. Magdalena Krajnik-Partyka
Sołtys Reguł