O Rajdzie

 

Historia Rajdów Pęcickich

Publiczne Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Nowej Wsi organizuje Rajd Pęcicki od 2004 roku.. Pierwszy odbył się jako upamiętnienie 60. rocznicy Bitwy pod Pęcicami. Pomysłodawcami Rajdu była pani Elżbieta Gąsior oraz pan Tomasz Matuszewski, wychowawcy klas pierwszych gimnazjum. Trasa została opracowana przez pana Tomasza Matuszewskiego

i prowadziła od szkoły do Pomnika Mauzoleum, powrót natomiast odbył się kolejką WKD. Logo Rajdu zaprojektował uczeń Gimnazjum w Nowej Wsi, Mateusz Dziuba.

Drugi Rajd Pęcicki, zorganizowany w 2005 r., był typowym rajdem pieszym, młodzież maszerowała w jedną i drugą stronę. Uroczystość pod Pomnikiem Mauzoleum zakończył  poczęstunek nad stawem dworskim w Pęcicach. W obchodach uczestniczyli nie tylko gimnazjaliści z Nowej Wsi i dziesięcioro uczniów Szkoły Podstawowej, ale także delegacje z gimnazjów

w Michałowicach i Komorowie.

Trzecia edycja Rajdu odbyła się w roku 2006. Miała bardzo uroczystą oprawę; przy Pomniku oficer z Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego odczytał apel poległych, a uczniowie

z Gimnazjum w Nowej Wsi zaprezentowali prace wyróżnione w okolicznościowym Konkursie Poetycko – Plastycznym „Ci, co zginęli w walce...” zorganizowanym w szkole przez panią Beatę Wiszniewską.

Na czwartym Rajdzie Pęcickim zebrało się blisko 400 osób, w tym wszyscy uczniowie gimnazjów gminnych oraz nauczyciele, organizatorzy Rajdu Po Kamienistej Drodze: pani Krystyna Serwaczak, pan Jerzy Pamrów i pan Włodzimierz Majdewicz;  ówczesny wójt  Gminy Michałowice pan Roman Lawrence, a  także  przedstawiciele Związku Kombatantów, duszpasterze z parafii

w Pęcicach i Nowej Wsi oraz reprezentanci Zgrupowania „Ochota” Środowiska Żołnierzy IV Obwodu: pan Wojciech Marcinkiewicz, pan Aleksander Miller, pan Stanisław Krakowski, pani Krystyna Zapiecek oraz pan Czesław Łukasik, który uniknął rozstrzelania w Pęcicach dzięki temu, że ukrył się w piecu chlebowym. Na uroczystościach przy Pomniku gościliśmy również zasłużonych mieszkańców Nowej Wsi: pana Zdzisława Macieja Michalskiego – Żołnierza Powstania Warszawskiego z Batalionu „Miotła” Zgrupowanie Radosław, pseudonim „Sokół”, kawalera orderu Virtuti Militari, a także pana Wojciecha Cygańskiego – Powstańca Warszawskiego ze Zgrupowania „Bartkiewicz”.

Kolejny Rajd Pęcicki odbył się 1 października 2008 r.  Z okazji pięciolecia organizowania rajdów szkolnych, prace nagrodzone w poprzednich edycjach  Konkursu „Ci, co zginęli

w walce...”, mającego od 2 lat rangę gminnego,  zostały wydane w formie tomiku poezji i plakatu oraz wręczone Powstańcom i uczestnikom Rajdu. Autorami projektu byli uczniowie Gimnazjum

w Nowej Wsi, członkowie Koła Muzealnego; szczególnie wyróżniła się Katarzyna Piątkowska. Tomik mógł zostać wydany dzięki uprzejmości i pomocy nieżyjącego już wójta Gminy Michałowice pana Romana Lawrence oraz pani dyrektor Ewy Dymury.

Szóstemu Rajdowi w roku 2009 towarzyszył deszcz. Uroczystość została poprowadzona przez wójta naszej gminy pana Krzysztofa Grabkę; uświetniła ją obecność m.in. uczniów z Zespołu Szkół nr 26 im. Bohaterów Powstania Warszawskiego 1944 w Warszawie, a także  z Zespołu Szkół

z Pruszkowa. Odwiedzili nas również pan Maciej Krokos, członek  Szarych Szeregów,  i pan Włodzimierz Majdewicz, od 40 lat współorganizator i społeczny projektant plakietek, medali

i znaczków Rajdu Po Kamienistej Drodze.

Siódma edycja Rajdu odbyła się 30 września 2010 r. Świadectwo tych dni oddał najmłodszy patrolowy Szarych Szeregów, pan Aleksander Miller; głos zabrała również pani Krystyna Serwaczak, pomysłodawczyni i wieloletnia organizatorka Rajdów Po Kamienistej Drodze, prezes Klubu PTTK Varsovia. Opowiadała ona o trudnych latach wojny i obowiązku pamięci

o przeszłości. Poruszające przemówienie zakończone zostało hasłem harcerskim: „Czuwaj!”.

Ósmy Rajd zgromadził bardzo wielu gości ze szkół warszawskich. Część oficjalną rozpoczął ks. biskup Piotr Jarecki, który w swojej mowie, skierowanej w szczególności do młodzieży, wskazywał nam wartości, jakich powinna ona strzec, a które ma dzięki ofierze krwi złożonej przez Powstańców w 1944 r. Jednym z uczestników Boju pod Pęcicami był pan Stanisław Tymkiewicz, pseudonim „Michał”, który wygłosił szczególnie wzruszające wspomnienia z przebiegu  Bitwy Pęcickiej.

W sobotę, 12 maja 2012r. , odbyła się uroczystość nadania nazw rondom w Pęcicach. Jedno

z nich otrzymało imię Orląt Pęcickich. Ich poświęcenia dokonał arcybiskup, metropolita warszawski, ks. kardynał Kazimierz Nycz, który wcześniej odprawił mszę w kościele p.w. św. Piotra i Pawła. Młodzież  z naszej szkoły – wybrani uczestnicy Rajdu Pęcickiego- uświetniła to wydarzenie, recytując w parafialnym kościele poezję autorstwa uczniów gminnych szkół, powstałą w  dotychczasowych edycjach okolicznościowego konkursu. Oprawę muzyczną stanowił występ chóru z Lasek. W starym pęcickim kościele, w tej wyjątkowej  oprawie, czuło się szczególną więź w Orlętami Pęcickimi.

Drugiego października 2012 r. uczestniczyliśmy w Rajdzie Pęcickim  już po raz dziewiąty. Tego dnia przemawiali między innymi wójt Gminy Michałowice pan Krzysztof Grabka, pani Krystyna Serwaczak, pan Włodzimierz Majdewicz oraz pan Jerzy Pamrów – prezes Klubu PTTK Varsovia, który podkreślił historyczną wartość Rajdów Po Kamienistej Drodze. Ważnym punktem uroczystości było przedstawienie szkolnych projektów związanych z Rajdem Pęcickim: delegacja

z Gimnazjum w Komorowie zaprezentowała zaprojektowaną  przez uczniów grę planszową „Pęcice”, a grupa z Nowej Wsi harcerski  raport z nowego projektu  pana Tomasza Matuszewskiego „Rajd Nocny”.

Dziesiąty Rajd Pęcicki odbył się 26 września 2013 r. Z okazji jubileuszu dziesięciolecia organizowania Rajdów gości pod Pomnikiem było jeszcze więcej niż zwykle – oprócz licznych delegacji szkół z Komorowa i Michałowic pojawiły się również reprezentacje z Pruszkowa, Piastowa oraz Warszawy. Wśród znakomitych osobistości zaproszonych na obchody znaleźli się m.in. pani minister Bożena Żelazowska – zastępca Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów

i Osób Represjonowanych, proboszcz parafii w Pęcicach ksiądz Grzegorz Jasiński, ksiądz Marek Pawlak - pierwszy duszpasterz szkolnego rajdu, ksiądz Andrzej Kamiński - uczestnik Rajdu

i opiekun młodzieży  od 10 lat, a także pan Stefan Pastewka, pan Maciej Krokos i pan Wojciech Cygański, żołnierze Powstania Warszawskiego. Pan Wojciech Cygański oraz pani minister Bożena Żelazowska wygłosili poruszające przemówienia, następnie pani dyrektor Ewa Dymura zaprosiła wszystkich na koncert słowno-muzyczny upamiętniający jubileusz Rajdów Pęcickich, organizowany 2 października w Gimnazjum w Nowej Wsi w reżyserii pani Beaty Wiszniewskiej – wystąpili na nim uczniowie szkół gminnych oraz Szkoły Muzycznej i Ogniska Muzycznego

w Laskach. Obchodom towarzyszyła wystawa Małego Muzeum Historycznego „10 lat Rajdów Pęcickich” pod opieką pani Elżbiety Gąsior, został również wydany drugi już  tomik poezji

i plakatu  utworów piórem pisanych i pędzlem malowanych z kolejnych pięciu edycji Konkursu Poetycko - Plastycznego „Ci, co zginęli w walce…” tradycyjnie organizowanego przez panią Beatę Wiszniewską. Edytorską stroną publikacji zajęli się uczniowie z Koła Polonistyczno- Plastycznego Fascynacje Mazowszem, w szczególności Anna Szumlak.

Jedenasty Rajd miał miejsce dokładnie w 70. rocznicę zakończenia Powstania Warszawskiego – 2 października 2014 r. Charakteryzował się  wyjątkową  oprawą, ponieważ odbył się w asyście honorowej Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego. Oprócz stałych gości, swą obecnością zaszczycili nas także: pan Piotr Kurek – przedstawiciel Światowego Związku Żołnierzy AK, pan Tadeusz Jakubowski – pisarz i naoczny świadek  Powstania Warszawskiego w Pruszkowie, pani Agata Mirosz – przedstawiciel Muzeum Dulag 121, pan Grzegorz Zegadło – dyrektor Książnicy Pruszkowskiej, pani Janina Prokopczuk – kierownik Biblioteki Publicznej na Żbikowie, jak  również radni Gminy Michałowice, a oprócz uczniów, nauczycieli oraz dyrektorów gimnazjów gminnych – delegacje Gimnazjum nr 2 im. Bohaterów Powstania Warszawskiego w Piastowie

i Publicznego Gimnazjum im. Prymasa Tysiąclecia w Raszynie.

W roku 2015 Rajd Pęcicki odbył się po raz dwunasty. Uroczystość jak zwykle rozpoczęto wprowadzeniem sztandarów szkół z Nowej Wsi, Komorowa i Michałowic, odśpiewaniem hymnu oraz wspólną modlitwą. Głos zabierali m.in. pan Wojciech Cygański i pan Czesław Łukasik, niemal co roku obecni na obchodach. Po ogłoszeniu laureatów tegorocznej edycji Konkursu Poetycko-Plastycznego „Ci, co zginęli w walce...” uczniowie szkół zaprezentowali utwory muzyczne

o tematyce powstańczej, między innymi „Pałacyk Michla” w wykonaniu chóru z Gimnazjum

w Michałowicach oraz piosenkę z filmu „Miasto 44” pt. „Miasto” w wykonaniu Marty Świątek

i Marii Judyckiej z klasy IIIb z Gimnazjum w Nowej Wsi. Na obchodach Rajdu pojawiła się nawet ekipa telewizyjna TVP Warszawa, a krótki reportaż ukazał się w „Kurierze Mazowieckim”

o godzinie 18:00 tego samego dnia.

Organizowanie Rajdów Pęcickich ma na celu przede wszystkim upamiętnienie żołnierzy ,wielu bardzo młodych, którzy zginęli w Boju pod Pęcicami - bitwie Powstania Warszawskiego, ale także tych walczących dalej w Powstaniu Warszawskim i w końcu w całej II wojnie światowej. O tym, że gimnazjaliści czują potrzebę ich uhonorowania oraz przede wszystkim chcą pamiętać  o swych bohaterach narodowych, świadczy chociażby piękno wierszy i plakatów biorących udział

w kolejnych edycjach okolicznościowego konkursu, niektórych bardzo poruszających. Oprócz tradycyjnych już działań artystycznych, uczniowie mogą również wziąć udział w Grze Terenowej Pęcice 44 oraz „Rajdzie Nocnym” pod kierunkiem pana Tomasza Matuszewskiego, nauczyciela wychowania fizycznego w szkole w Nowej Wsi. W 2012 roku odbył się również turniej gry planszowej „Pęcice”, której autorami są uczniowie z Gimnazjum w Komorowie pod kierunkiem nauczyciela historii, pana Daniela Wolborskiego.

Oczywiście obchodów Rajdu Pęcickiego nie organizują sami uczniowie – to dzięki pomocy swoich nauczycieli, dyrektorów szkół,  pracowników Gminy Michałowice, Ochotniczej Straży Pożarnej z Nowej Wsi, pracowników technicznych szkół oraz gościnności właścicieli Dworu

w Pęcicach  mogą oddać hołd poległym w Bitwie pod Pęcicami w taki właśnie, uczniowski, sposób. Świadectwem  docenienia pracy i zaangażowania twórców oraz gospodarzy Rajdu były przyznane im odznaczenia: Medal Pro Memoria i odznaczenie państwowe Pamięci Krystyny Krahelskiej, którymi uhonorowano panią Dyrektor Ewę Dymurę, panią Elżbietę Gąsior oraz pana Tomasza Matuszewskiego, a także Medal Pro Patria, nadany pani Ewie Dymurze,  pani Elżbiecie Gąsior oraz panu Danielowi Wolborskiemu. Pani Beata Wiszniewska otrzymała Medal Pro Patria  oraz odznaczenie państwowe Pamięci Krystyny Krahelskiej.

Rajd Pęcicki na stałe zapisał się w historii naszej szkoły. Młodzież nie wyobraża sobie kolejnego roku szkolnego bez niego. Najbardziej świadomie i z wielkim zaangażowaniem przygotowują się do niego starsi uczniowie, zwłaszcza trzecioklasiści.  Przez lata zyskał rangę ważnego wydarzenia w Gminie Michałowice. W czym tkwi źródło jego sukcesu i aktualności?  Spaja, łączy młodych ze starszymi, uczniów z nauczycielami i świadkami historii, teraźniejszość z wielką przeszłością.  Jest lekcją historii w atrakcyjnej dla młodzieży formie. Jest, jak mówią  młodzi uczestnicy,  bardzo dobrą okazją, by zastanowić się nad losem Powstańców z Pęcic oraz ich poświęceniem dla ojczystej ziemi, wędrując po niej.

 

Joanna Talarczyk IIIc – obecnie absolwentka

Elżbieta Gąsior

Beata Wiszniewska